Jak i kiedy wymieniać media filtracyjne?

Filtr to najważniejsze urządzenie techniczne w akwarium stojące na straży czystości wody i bezpieczeństwa mieszkańców zbiornika. Aby funkcjonował prawidłowo konieczna jest konserwacja i regularna wymiana znajdujących się w nim wkładów filtracyjnych. Jak się do tego właściwie zabrać i o czym trzeba pamiętać?

Gąbki filtracyjne

Gąbki to najpopularniejsze wkłady filtracyjne, realizujące jednocześnie filtrację mechaniczną i biologiczną. Wszyscy akwaryści wiedzą, że należy myć je wyłącznie w wodzie akwariowej spuszczanej ze zbiornika podczas podmian (aby nie zniszczyć zamieszkujących je kolonii pożytecznych bakterii). Nie każdy jednak pamięta, że trzeba je również wymieniać i to nie rzadziej niż co 2 lata. Uwaga! Jeśli w naszym filtrze (np. kanistrowym) jest kilka gąbek nie zaleca się wymieniać ich jednocześnie – najlepiej zastępować je nowymi pojedynczo, podczas kolejnych konserwacji filtra.

Wata filtracyjna

Wielu akwarystów dla zapewnienia wydajnej filtracji mechanicznej obok gąbek korzysta także z waty filtracyjnej lub fizeliny (zwłaszcza w filtrach kanistrowych). Wkłady te przy każdym czyszczeniu urządzenia zaleca się wymieniać na nowe, ponieważ ich skuteczność w zakresie wychwytywania z wody zawiesin i innych widocznych gołym okiem zanieczyszczeń szybko spada.

Ceramika

Bardzo ważną rolę w filtrach pełnią wkłady biologiczne potocznie zwane „ceramiką” (w rzeczywistości są one wykonywane nie tylko z ceramiki, ale również innych materiałów np. spiekanego szkła). Mają liczne kanaliki w których rozwijają się pożyteczne bakterie. Wkłady te również należy myć wyłącznie w wodzie akwariowej oraz regularnie wymieniać, a raczej – podmieniać. Z czasem ulegają bowiem stopniowej destrukcji, a ich kanaliki zapychają się. Z drugiej strony stanowią jednak cenny rezerwuar bakterii. Dlatego podczas każdego czyszczenia filtra warto szybko przebrać ceramikę i wyrzucić jej najbardziej pokruszone elementy (ale nie więcej niż 30-50% całości!) i uzupełnić je nowym wkładem. Zapewnimy dzięki temu sprawną filtrację biologiczną wody.

Węgiel aktywny

Węgiel aktywny to wkład filtracyjny, który stosujemy w akwarium nie w sposób ciągły, ale tylko w razie potrzeby (np. po zakończeniu leczenia ryb w celu usunięcia z wody akwariowej resztek lekarstw). Należy umieścić go w filtrze, stosować przez ok. 2 tygodnie, po czym OBOWIĄZKOWO USUNĄĆ Z FILTRA. Dlaczego to takie ważne? Bowiem węgiel najpierw wychwytuje z wody toksyny, po czym, po około 3-4 tygodniach pozostawiony w filtrze zaczyna je uwalniać z powrotem. Nie usunięty na czas może więc przynieść więcej szkody niż pożytku. Dotyczy to zarówno węgla w postaci sypkiej jak i coraz popularniejszych gąbek nasyconych węglem, stosowanych głównie w dedykowanych filtrach wewnętrznych.

Zeolit

Chętnie stosowanym w filtrach akwariowych wkładem jest zeolit, czyli grupa minerałów o specyficznej strukturze wychwytujących z wody rozmaite zanieczyszczenia chemiczne. Działa jak magazyn – gdy się zapełni traci swą skuteczność, ale – w przeciwieństwie do węgla – nie uwalnia do wody pochłoniętych zanieczyszczeń. Jeśli chcemy, aby pracował permanentnie zaleca się jego regularną wymianę mniej więcej raz w miesiącu.